De 13 wekenecho is een onderzoek naar lichamelijke afwijkingen. Een lichamelijke afwijking betekent dat een deel van het lichaam van het kind er anders uitziet dan normaal. Voorbeelden van lichamelijke afwijkingen zijn een open rug, open schedel, waterhoofd, hartafwijkingen, gat in het middenrif, gat in de buikwand, afwijking van de nieren of afwijking van de botten.
Vroeg in de zwangerschap krijg je de vraag of je meer wilt weten over het onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij je kindje. Er zijn dan twee mogelijkheden:
Je wilt er wel iets over weten. Je krijgt dan een uitgebreid gesprek over het onderzoek naar lichamelijke afwijkingen en het onderzoek naar down-, edwards- en patausyndroom. Na dit gesprek beslis je wat je wilt:
Je kunt de 13 wekenecho laten doen van 12+3 tot en met 14+3 weken zwangerschap.
De echo duurt ongeveer 30 minuten. De echoscopist/ verloskundige neemt de tijd om je kind goed te bekijken. Meestal vindt de echo plaats via de buik. Soms is niet alles goed zichtbaar. Bijvoorbeeld als een vrouw wat zwaarder is, bij een litteken in de buikwand of als het kind verkeerd ligt. De echoscopist kan dan een vaginale echo voorstellen.
In Nederland kun je alleen kiezen voor de 13 wekenecho als je meedoet aan de wetenschappelijke IMITAS studie. Deze studie onderzoekt wat de voor- en nadelen zijn van de 13 wekenecho. Aan de ene kant lijkt het goed om al vroeg in de zwangerschap te weten of het kind een ernstige lichamelijke afwijking heeft. Je hebt dan meer tijd voor extra onderzoek en om te beslissen wat je met de uitslag doet. Maar aan de andere kant kan een vroege echo misschien ook zorgen voor extra onrust en onzekerheid. Meedoen aan de wetenschap- pelijke studie betekent dat de onderzoekers je gegevens mogen gebruiken. Je tekent hiervoor een toestemmingsformulier. Wil je meer weten over de studie? En over wat er met je gegevens gebeurt? Kijk op www.pns.nl.
De 13 wekenecho en de 20 wekenecho lijken veel op elkaar. Bij beide onderzoeken bekijkt een echoscopist met een echo-apparaat of het kind lichamelijke afwijkingen heeft.
De 13 wekenecho is vroeg in de zwangerschap. Het kindje is kleiner en minder ver ontwikkeld. Sommige (ernstige) afwijkingen zijn wel te zien. Als er vervolgonderzoek nodig is, heb je meer tijd om te bepalen wat je met de uitslag doet.
De NIPT is net zoals de 13 wekenecho een onderzoek dat je vroeg in de zwangerschap kunt laten doen. Maar wat belangrijk is om te weten: de NIPT en de 13 wekenecho zijn twee verschillende onderzoeken gericht op andere aandoeningen en afwijkingen. Deze onderzoeken vervangen elkaar niet:
Wel ziet de echoscopist bij de 13 wekenecho soms afwijkingen die vaker voorkomen bij een kind met een chromosoomafwijking (of een andere erfelijke aandoening). Je kunt dan kiezen voor vervolgonderzoek in een Centrum voor Prenatale Diagnostiek, dat is een afdeling die hoort bij academische ziekenhuizen (LUMC). Als je wilt laten onderzoeken of je kind down-, edwards- of patausyndroom heeft, kies dan voor de NIPT.
Als je meedoet aan de 13 wekenecho en 20 wekenecho ziet de echoscopist bij de meeste kinderen geen lichamelijke afwijkingen. De uitslag van de echo kan je dan geruststellen. Maar de uitslag kan je ook ongerust maken. Of laten schrikken. Daarom is het belangrijk dat je goed nadenkt of je onderzoek naar lichamelijke afwijkingen wilt.
De uitslag van de echo kan ervoor zorgen dat je moeilijke keuzes moet maken. Want het kan zijn dat je kind een lichamelijke afwijking heeft. Meestal kan het ziekenhuis een afwijking niet behandelen. Maar soms wel, zoals sommige hartafwijkingen. Van tevoren is dat niet altijd duidelijk. Bovendien kan de echoscopist niet alle afwijkingen zien bij de echo.
Lees dan de brochure ‘De 13 wekenecho en de 20 wekenecho’ of kijk op de website Pre- en neonatale screeningen (PNS).